Advies van de Commissie Duurzaamheid & Innovatie ter vereenvoudiging van certificering

Het totaal aan certificaten voor verschillende type werk- en bedrijfsvoering in de GWW is aanzienlijk en blijft tot op de dag van vandaag groeien. Aannemers zijn door eisen bij aanbestedingen genoodzaakt een breed scala aan certificaten te verkrijgen om zich te kunnen voorzien van werk. Vooral voor MKB-bedrijven lopen de kosten om het brede scala aan certificaten te verkrijgen en te behouden hoog op.

In aanbestedingen wordt in toenemende mate een grote hoeveelheid certificaten geëist. De steeds langer wordende reeks certificaten brengt onduidelijkheid en onwetendheid in de vraag naar certificaten in aanbestedingen. Hierom komt het voor dat certificaten gevraagd worden die niet direct relevant zijn voor de desbetreffende aanbesteding. Daarnaast schiet de monitoring hoe conform het certificaat gewerkt zou moeten worden tekort. Ook de kennis dat bij sommige certificaten ook een opdrachtgeversinzet vereist is, ontbreekt.

Dit document geeft een zienswijze en advies welke certificaten relevant zijn bij de meest herkenbare types werken bij onze opdrachtgevers en hoe die in de aanbestedingsleidraad opgenomen dienen te worden. Hiermee bereiken we dat in aanbestedingen uitsluitend bepaalde certificaten geëist worden die op een bepaald type werk van toepassing of relevant zijn. Zo wordt voorkomen dat in de aanbestedingsleidraad onnodig bepaalde certificaten gebruikt worden als selectiecriterium terwijl het type werk of de omvang van het werk dat niet noodzakelijk maakt. 

Hoofd- en uitvoerend aannemer

Bij het opstellen van eisen van certificaten wordt een onderverdeling gemaakt in hoofd- en uitvoerend aannemer. Hierin is de hoofdaannemer de partij die rechtstreeks met de opdrachtgever contracteert. De uitvoerend aannemer is de partij die de werkzaamheden uitvoert. Men realisere zich wel dat de uitvoerend aannemer een onderaannemer maar ook de hoofdaannemer kan zijn. De certificaten die gevraagd worden aan de uitvoerend aannemer gelden dus alleen voor de aannemer die de werkzaamheden uitvoert.

Duurzaamheid in de GWW

Geregeld wordt duurzaamheid in de GWW als containerbegrip gehanteerd. Zowel opdrachtgever als opdrachtnemer hebben onvoldoende handvatten om het begrip te vertalen naar praktische inpassingen in het proces van uitvoering. Op basis van Ambitieweb kun je als opdrachtgever je duurzaamheidsambities concretiseren en op die manier ook in de uitvraag duidelijk maken op welke thema’s (uit Ambitieweb) je de verduurzaming zoekt. Zo wordt bij de aanvang van het project op verschillende thema’s als milieu, maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) en klimaat, bepaald naar welk niveau gestreefd wordt, zie onderstaande schematisering. De niveaus worden per thema concreet gemaakt, zodat voor alle partijen duidelijk is wat de verwachte uitkomst van het project is.  

Advies bijkomende certificaten bij aanbestedingen

Naast certificaten die relevant zijn bij de meest herkenbare aanbestedingen zijn er certificaten die geëist kunnen worden, bijvoorbeeld wanneer aan een aanbesteding een bepaalde ambitie gesteld is. Deze certificaten kunnen van toepassingen zijn bij elk van de beschreven aanbestedingen. Daarnaast worden bij aanpassingen in kabels of leidingen eisen gesteld door netwerkbeheerders. Ook deze kunnen van toepassing zijn bij elk van de beschreven aanbestedingen. In de onderstaande tabel is beschreven welke certificaten relevant zijn bij de genoemde situaties.

Straatwerk

Bij het uitvoeren van straatwerk zijn straat- en grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid relevant. De beoordelingsrichtlijn voor straatwerk, BRL 9334, houdt in dat de aannemer kwalitatief goed straatwerk levert met goede vaklieden, met aandacht voor arbeidsomstandigheden van de medewerkers en respect voor de omgeving. Weeg als opdrachtgever af bij welke ordergrootte de BRL 9334 voor straatwerk geëist wordt.

Asfalt aanleggen

Bij het aanleggen van asfalt is de BRL 9320 relevant. Daarnaast is BRL 9041 van toepassing wanneer vulstof gebruikt wordt. Deze beoordelingsrichtlijnen omvatten de milieuhygiënische kwaliteit van bitumineus gebonden mengsels in de productgroep warm asfalt. Deze voldoen aan het Besluit Bodemkwaliteit. Daarnaast zijn certificaten voor grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid van toepassing.

Drukloze rioolreparatie

Onder aanbestedingen van rioolreparatie vallen zowel certificaten voor het uitvoeren van werkzaamheden aan rioleringen als het realiseren van vloeistofdichte objecten. Bij renovatie van drukloze riolering is BRL 5216 van toepassing. Bij renovatie  van kunststof leidingsystemen van drukloze riolering is BRL 5218 van toepassing.

Onder het certificaat realisatie van vloeistofdichte objecten vallen de protocollen van aanleg van vloeistofdicht prefab beton, regulier beton en kunstharsgebonden materiaal. Deze worden enkel gevraagd wanneer deze van toepassing zijn. Naast de genoemde certificaten zijn certificaten omtrent grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid van toepassing.

Bodemsanering

De beoordelingsrichtlijn voor bodemsanering, BRL 7000, borgt de kwaliteit van de sanering tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden. Daarbij zijn protocol BRL’s van toepassing bij grootschalige sanering, bij reinigingen op locatie of bij natte sanering. Het is van belang dat de protocol BRL’s enkel gevraagd worden wanneer deze ook daadwerkelijk van toepassing zijn. Naast de certificaten voor sanering zijn grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid relevant.

Tijdelijk uitplaatsen grond

Het tijdelijk uitplaatsen van grond valt onder de beoordelingsrichtlijn sanering, maar wordt niet in combinatie met BRL 7000 voor regulier saneren gevraagd omdat de grond niet gereinigd wordt. De BRL 7004 gaat in op de kwaliteit van de behandeling van de grond, niet het reinigen. Om deze reden is de BRL 7000 voor sanering niet van toepassing. Omdat tijdelijke uitplaatsingen van grond in regelgeving verschilt van reguliere saneringen speelt er vaak onduidelijkheid omtrent de regelgeving. Om duidelijkheid te scheppen volgt een overzicht van de voorwaarden die van toepassing zijn bij de BRL 7004:

• De saneringslocatie betreft een landbodem;
• De sanering betreft een immobiele verontreinigingssituatie;
• Toegepast wordt een saneringsaanpak die bestaat uit: 1) Na uitplaatsen zo veel mogelijk terug brengen van de tijdelijk uitgeplaatste grond in hetzelfde ontgravingsprofiel onder dezelfde bodemomstandigheden zonder dat de grond een bewerking heeft ondergaan; én 2) Eventueel het van de locatie afvoeren van de overtollige verontreinigde grond;
• Het tijdelijk uitplaatsen is noodzakelijk voor de uitvoering van civieltechnische werkzaamheden zoals voor aanleg, onderhoud of verwijdering van ondergrondse infrastructuur waaronder kabels, leidingen, rioleringen, duikers, funderingen en vergelijkbare elementen binnen een geval van verontreiniging;
• Artikel 1.3, derde lid van de Regeling uniforme saneringen (RUS) is niet van toepassing; én
• Het betreft een verontreiniging met stoffen bedoeld in bijlage 6 van de RUS onder categorie ‘Tijdelijk uitplaatsen’ waarop het besluit van toepassing is.

Gelijk als bij reguliere sanering zijn de certificaten voor grondwerk, bedrijfsvoering en veiligheid relevant.

 Monsters nemen

Bij het nemen van monsters is de BRL 6000 van toepassing, deze gaat in op de milieukundige begeleiding en nazorg van saneringen. Onder de BRL 6000 vallen de protocollen van gebruik van conventionele methoden, in-situ methoden en bij natte grond. Deze worden enkel gevraagd wanneer deze van toepassing zijn. Naast de BRL 6000 zijn certificaten omtrent bedrijfsvoering en veiligheid van toepassing.

Monitoring van de uitvoering

Om af te sluiten vragen wij aandacht voor de urgentie van monitoring tijdens de uitvoering. Controle op naleving wordt door certificerende instellingen gedaan, maar monitoring door de opdrachtgever is ook van belang. Daarmee voorkom je dat het hanteren van een beoordelingsrichtlijn als selectiecriterium een farce wordt in de uitvoeringsfase en dat het verleidelijk wordt voor inschrijvers bij een aanbesteding hier te lichtzinnig mee om te gaan. Doorwerking hiervan is dat de oprecht handelende inschrijver (en dus kosten voor toepassing van BRL, incl. monitoring calculeert bij zijn inschrijving) benadeeld wordt.

Weest u zich er ook bewust van dat verschillende certificaten (bijv. VCA en BRL 7000 met een kwaliteitsverantwoordelijke) gekoppeld zijn aan een werknemer en niet aan het gehele personeelsbestand. Dit maakt dat wanneer de uitvoerende partij een BRL certificaat draagt, dit geen garantie geeft dat de werknemers die de uitvoering realiseren ook het certificaat dragen. Toetsing van de certificaten gaat via certificerende instellingen (werk dat onder een BRL valt moet door de uitvoerende aannemer of bedrijf worden aangemeld bij de certificerende instelling) maar weest u zich er wel bewust van het vorenstaande.

Om het document actueel te houden stellen wij suggesties en aanvullingen op hoge prijs:  contact

Dit document is tot stand gekomen met onmisbare inbreng van Gebiedsmanagers: gebiedsmanagers.nl